18956
paged,page-template,page-template-blog-large-image-whole-post,page-template-blog-large-image-whole-post-php,page,page-id-18956,page-child,parent-pageid-1815,paged-4,page-paged-4,stockholm-core-2.3.3,select-theme-ver-9.4,ajax_fade,page_not_loaded,,qode_menu_,wpb-js-composer js-comp-ver-6.9.0,vc_responsive
Title Image

Blog Large Image Whole Post

april 27, 2016 In Planten By dodoens

Zwarte bes – Ribes nigrum

  • Familie Grossulariaceae
  • Wetenschappelijke naam Ribes nigrum
  • Naam bij Dodoens swerte Aelbesien
  • Vak 1

Plantkundige kenmerken

De Zwarte bes is een struik die tot 1,5 m hoog kan worden. Aan de onderzijde van de bladeren bevinden zich gele klieren. De bloemetjes hebben een klokvormige kelkbuis.

Historisch gebruik

  • Huid
  • Voor infecties van luchtwegen, urinewegen
  • Maag –darmklachten.
  • In de 18de eeuw was het de struik van de 1000 deugden

Gebruik bij Dodoens

Dodoens meldt dat de zwarte aalbes geen medisch gebruik heeft. Ze zou toen niet veel gekweekt zijn omdat men in die tijd de bessen niet lekker vond.

Hedendaags gebruik

  • De vruchten verminderen de capillaire fragiliteit: broze haarvaten. bij behandeling van venale insufficiëntie: het onvoldoende werken van het klepsysteem in de aders. Tevens zijn de vruchten een anti oxidans en hebben een gunstige werking op de ogen.
  • De bladeren werken ontstekingsremmend, diuretisch en zweetdrijvend.
  • Een olie op basis van de zaden werkt ondersteunend bij de behandeling van eczeem.
  • Een maceraat van de knoppen wordt in de gemmotherapie toegepast bij onder andere ontstekingen en allergieën. Het werkt in op de bijnierschors en stimuleert hierdoor de afscheiding van ontstekingsremmende hormonen.

 

Inhoudsstoffen

  • vruchten: citroenzuur en vruchtenzuren, vitamine C, flavonoïden, anthocyanen
  • bladeren: vitamine C, rutine, tannines, etherische olie

 

0
april 27, 2016 In Planten By dodoens

Mariadistel – Silybum marianum

  • Silybum_marianum0Familie Asteraceae
  • Wetenschappelijke naam Silybum marianum
  • Naam bij Dodoens Onzer Vrouwen distel
  • Vak 2

Plantkundige kenmerken

De plant heeft scherpe stekels op alle bovengrondse delen.
De bladeren zijn wit gevlekt. De purperen bloemhoofdjes hebben gestekelde omwindselbladeren.

Historisch gebruik

  • In signatuurleer : de stekels zetten aan tot activiteit, in dit geval de lever

Gebruik bij Dodoens

  • tegen krampen bij kinderen, urinedrijvend, voor diegenen die een weke maag hebben, voor diegenen die bloed spuwen

Hedendaags gebruik

  • silybum marianumLeverbeschermend: silymarine biedt bescherming tegen allerlei invloeden die de lever beschadigen. Het versterkt het celmembraan en stimuleert de regeneratiekracht van de levercellen
  • Silymarin verandert de buitenste membranen van de levercellen zodat bepaalde gifstoffen niet meer in de levercellen kunnen doordringen
  • mogelijk ook werkzaam ter hoogte van de nieren (kan niertoxiciteit beperken)
  • Anti oxidans

Inhoudsstoffen

  • flavonollignanen: silymarine à mengsel van silybine, silychristine, silydianine
  • Eiwitten
  • Vette olie
  • 0,1 % etherische olie
  • Slijm, bittere harszuren, catechollooistoffen

 

2
april 20, 2016 In Planten By dodoens

Heemst – Althaea officinalis L.

  • Familie Malvaceae
  • Wetenschappelijke naam Althaea officinalis L.
  • Naam bij Dodoens Witte Maluwe
  • Vak 1

Plantkundige kenmerken

Heemst wordt tot 1,5 m hoog. De stengel is vlezig,  aan de basis meestal houtig en weinig vertakt. De bladeren zijn kort gesteeld, hebben 3 – 5 lobben en zijn getand. Heel de plant is zacht behaard.

De bloemen zijn bleek roze, hebben talrijke meeldraden.

Historisch gebruik

In signatuurleer : de hele plant is zeer zacht: duidt op werking op huid en slijmvliezen

volksgeneeskunde : heemst werd reeds bij Dioscorides vermeld als een verzachtend middel. Men liet kindjes kauwen op heemstwortel om de pijn te verzachten van doorkomende tandjes. Heemst werd vroeger gebruikt om Marshmallows te maken

Dodoens

Naamgeving volgens Dodoens:

Dit gheslacht van Maluwe wordt gheheeten in Griecx ende in Latijn Althaea ende Hebiscus oft Ebiscus/ van Galenus oock Anadendron/ van sommighen Altiocon ende Aristalthaea. In die Apoteke Bismalva ende Malvaviscum. In Hoochduytsch Ibisch oder Eibisch. Hier te lande Witte maluwe oft Witten huemst. In Franchois Guimaulves (bron: Plantaardigheden.nl)

Hedendaags gebruik

  • Alle klachten van luchtwegen, hoest
  • Abcessen en steenpuisten
  • Schrale babybilletjes
  • Verzachtend bij blaasontsteking
  • Zweren en infecties in spijsverteringsstelsel

Inhoudsstoffen

  • In blad: slijmstoffen, sporen van etherische olie
  • In bloem: slijmstoffen, sporen van etherische olie, suiker, asparagine
  • In wortel: slijmstoffen, zetmeel, suiker, pectine, looistoffen, asparagine

0
april 19, 2016 In Kruiden, Planten By dodoens

Look zonder look

  • Look zonder lookFamilie Brassicaceae
  • Wetenschappelijke naam Alliaria petiolata
  • Naam bij Dodoens : Loock sonder loock
  • Plaats in de tuin: Vak 7

 

Plantkundige kenmerken

Look – zonder – look is een tweejarige plant, maar kan soms nog binnen hetzelfde jaar uitgroeien tot een volwassen plant. Reeds in de vroege lente zijn de typische rozetten te zien in de tuin. De rozetbladeren zijn lang gesteeld, niervormig en hebben een afgeronde top. Typisch is de lookgeur die vrijkomt bij het fijnwrijven van de blaadjes. Een lookgeur zonder dat de plant verwant is aan de Look: vandaar zijn naam. Tegen april komen er witte bloemetjes aan. De plant is de waardplant voor het oranjetipje. Daarom laten we Look – zonder – look ook nog op de andere plaatsen staan. Naast de lookgeur is ook de mosterdsmaak kenmerkend. De Engelse benaming Garlic Mustard verwijst er naar.

Look zonder look behoort tot de kruisbloemenfamilie. Andere gekende vertegenwoordigers van deze familie zijn de pinksterbloem, de koolsoorten, herderstasje, lepelblad, veldkers.

Historisch gebruik

Look zonder look werd gebruikt als bloedzuiverend middel, ging ettering tegen. Tevens bevorderde het kruid de genezing van wonden.

Dodoens

Volgens Dodoens werd het kruid vooral in de keuken gebruikt om te kruiden en had het geen medicinaal gebruik.

Hedendaags gebruik

Je kan een salade kruiden met de blaadjes van de Look zonder look. Of snipper het samen met andere kruiden op kwark of in yoghurt.

De plant kan ingezet worden bij astma en bronchitis. Van de wortel kan een olie gemaakt worden om uitwendig verlichting te brengen bij bronchitis.

Inhoudsstoffen

In de wortel zitten proteïnen en de typische glycosiden voor deze familie: de mosterdglycosiden. Bij kneuzing spltst deze stof zich en komt de typische geur vrij.

Weetje

Look zonder look is net zoals Judaspenning en de Pinksterbloem een waardplant voor het Oranjetipje, een vlinder die verwant is aan het koolwitje.

0
april 12, 2016 In Planten By dodoens

Daslook – Allium ursinum

  • Familie Alliaceae
  • Wetenschappelijke naam  Allium ursinum
  • Naam bij Dodoens : Das Loock
  • Vak 5

Plantkundige kenmerken

Daslook heeft donkergroene ovale bladeren. De bloemen staan in schermen en hebben 6 witte bloemdekbladen. De bladeren verschijnen eerst, daarna de bloemen. Als Daslook uitgebloeid is, verdwijnt het helemaal en blijft enkel de ondergrondse bol over. Daslook groeit vaak in zeer grote groepen.

Historisch gebruik

  • Darmklachten, tegen wormen, bestrijden van aderverkalking

Dodoens

  • Tegen alle venijn en vergiftigheid, tegen beten van honden
  • waterafdrijvend

Hedendaags gebruik

  • windverdrijvend, ontsmettend op maag en darmen
  • vermindert aanslag op de vaatwand, remt het aaneenklitten van bloedplaatjes

Inhoudsstoffen

Etherische olie met zwavelverbindingen als alliine
Thiocyanaatverbindingen
Flavonoïden
Mineralen

Recept

Vervang in je eigen pesto recept de basilicum en knoflook door daslook.
Maak een lentesoep met zevenblad, daslook en brandneteltopjes.
Snipper daslook door je sla.

Bronnen

Geert Verhelst – groot handboek geneeskrachtige planten
http://leesmaar.nl/cruijdeboeck/deel5/capitel068.htm

0
maart 14, 2016 In Nieuwtjes, Planten By Valentine

Klein Hoefblad – Tussilago farfara

Kleine Hoefblad is een vertegenwoordiger van de samengesteldbloemigen:Klein hoefblad heel veel bloemetjes bij mekaar in een hoofdje. Het is altijd fijn om de eerste bloeiers van een nieuw seizoen te ontdekken. Vroeger werd Klein Hoefblad gebruikt tegen de hoest. De gedroogde wortel, gemengd met honing werd reeds bij Hippocrates tegen ‘verzweringen van de longen’ gebruikt. Bij ons staat het ondertussen op de verboden lijst van planten omwille van de gevaarlijke alkaloïden die er in zitten. De plant vormt lange wortelstokken. Na de bloei verschijnen de hoefvormige bladeren. Het hoefblad dankt zijn naam heel waarschijnlijk aan de vorm van het blad, maar de naam zou ook een verbastering van hoestblad kunnen zijn.

2
maart 14, 2016 In Nieuwtjes, Planten By Valentine

Vingerhelmbloem – Corydalis Solida

In maart staat dit plantje in bloei. Dit vroeg bloeiend plantje is eenVingerhelmbloem vertegenwoordiger van de Papaverfamilie. De bloemetjes eindigen in een kuif en de schutblaadjes zijn vingervormig ingesneden. Dit laatste kenmerk onderscheidt deze plant van de nauw verwante Holwortel.
Dodoens vermeldt dat Holwortel tweeërlei voorkomt: met holle stengel en holle knol en één met volle stengel en volle knol. De plant werd vroeger
medicinaal gebruikt voor onder andere keelontstekingen. Hiervoor werd de knol gebruikt voordat de plant in bloei komt. Eenmaal het plantje uitgebloeid is, verdwijnt het helemaal. Mieren zorgen voor de verspreiding van de zaadjes. Vingerhelmbloem is een goede nectarplant voor wilde bijtjes.

0
februari 9, 2016 In Planten By dodoens

Gevlekt longkruid (Familie Boraginaceae)

Gevlekt longkruid – vak 1

  • Familie Boraginaceae
  • Wetenschappelijke naam Pulmonaria officinalis
  • Naam bij Dodoens Onser vrouwen melkcruyt

 

Plantkundige kenmerken

De bladeren hebben opvallende witte vlekken. De stengelbladeren staan verspreid, ze zijn zittend, langwerpig tot eirond. De bloemen staan aan het uiteinde van de stengel in schichten.  Ze bloeien van maart tot mei.  Longkruid groeit in loofbossen en gemengde bossen, aan oevers van beken.

Historisch gebruik

In signatuurleer : voor longziekten

volksgeneeskunde : vochtafdrijvende werking, zweetafdrijvend

Dodoens:

Dit cruyt en heeft in der medecynen gheen sonderlinghe ghebruyck/maer in die spijse ende eyerkoecken wordet ghebruyckt

Naamgeving volgens Dodoens

In Duytsch wordet gheheeten onser vrouwen melckcruyt/(…) om dat die bladeren met hueren witten plecxkens met melk bedropen schijnen

Hedendaags gebruik

Bij verkoudheid, heesheid, hoest, longkwalen, aandoeningen van de urinewegen, maag –darmkanaal, aambeien, wonden, huidonzuiverheden – versterken van bindweefsel.

Inhoudsstoffen

Slijmstoffen
Kiezelzuur
Flavonoïden, waaronder quercetine (sterk anti oxidans ) en kaemferol
Looistoffen
Saponinen
Calcium
Allantoïne
Vitamine C

0
december 22, 2015 In Allerlei, Nieuwtjes By Valentine

Dodoenstuin krijgt een subsidie van 15.000 euro

De medewerkers van de Dodoenstuin zijn reuzetrots, keiblij, in  de wolken en euforisch met dit nieuws:

Vlaams minister Joke Schauvliege (CD&V) kent een toelage van 15.000 euro toe voor de Dodoenstuin. Hiermee kunnen de gemeente en het vrijwillige beheerteam de op een 16de-eeuwse kruidentuin geïnspireerde moestuin in het Schildehof verder renoveren.

Lees het artikel in Gazet van Antwerpen: artikel in Gazet van Antwerpen

0
oktober 23, 2015 In Culinair By Valentine

Spread van feta

Ingrediënten:

  • 1 pak feta van 200 gram
  • handvol platte peterselie
  • 3 el olijfolie
  • peper
  • 2 el pijnboompitten
  • 1 teen look, fijn

Doe alles in de keukenrobot of blender en mix. Werk af met een scheutje olijfolie en een schijfje komkommer. Lekker op een melbatoastje, op een stukje pittabrood, of een boterham.

0